Tussen 1999 en 2010 was ik drijfdeskundige – zo mocht ik me van mezelf noemen sinds het jeugdprogramma Klokhuis mij (tussen de shoots door klappertandend in een duikerspak) in 2005 die naam gaf. Ik heb een drijftheorie uitgewerkt die draait om wat drijvende bouwwerken uniek maakt: de verplaatsbaarheid ervan. Een flink deel van de Nederlandse wateren is bereikbaar door sluizen van 7 meter breed. Dat is een mooie breedte voor vrijdrijvende woningen. Daarom vind ik de beste manier om de potentie van drijvend bouwen het volst te benutten (nog altijd) om het Nederlandse woonboten- en woonarkenbestand te verbeteren en uit te breiden.
Naarmate ons klimaat verandert en steeds natter en wisselvalliger wordt, heeft drijvend wonen onmiskenbare voordelen. Het idee roept bij veel mensen mooie visioenen op van sfeervol wonen, omringd door eendjes en kabbelende golven. „Maar daarvoor kun je net zo goed, of beter, langs de oever wonen, of in een huis op palen in het water”, zegt ontwerper Ties Rijcken. „De echte charme van drijvend wonen is vooral dat je je huis kunt verplaatsen.”
De autarkische (zelfvoorzienende) drijvende woning is niet gebonden aan omvangrijke vervuilende energie- en sanitatie netwerken en weerstaat overstromingen. Het is een woonvorm die tot de verbeelding spreekt van de klimaatbewuste Nederlander. Woningcorporatie DeltaWonen bouwde zo’n autarkische drijvende woning: de geWoonboot. Vraag is wat de bouwwereld kan leren van dit voorbeeld. Het antwoord schuilt in de term ‘hybride’. Bij gedeeltelijke of gedeelde autarkie worden de voordelen van zelfvoorzienende systemen benut en blijven de nadelen beperkt. Haalbare combinaties tussen autarkie en drijven zijn bij uitstek ingrediënten voor ‘lichte stedenbouw’: snel te realiseren en aan te passen zonder ingrijpende verstoring van de bestaande situatie.
De kracht van drijvende woningen is hun verplaatsbaarheid. In dit visuele essay een onderbouwing en uiteenzetting van de verplaatsbaarheidstheorie voor drijvende woningen: de voordelen, waarde en waardeontwikkeling in de huidige markt voor woonboten en woonarken, spelregels voor verbetering hiervan, een overzicht van bestaande en nieuwe woonarkenbouwers en een beknopte ruimtelijke analyse voor de potentiële uitbreiding van het aantal vrije ligplaatsen, geschikt voor Drijvend Particulier Opdrachtgeverschap in Nederland. Met meer dan 50 foto’s.
Als je als urban designer of architect de aspiratie hebt om vanuit een maatschappelijke betrokkenheid te vernieuwen in het ontwerpen met water, richt je dan op het toelaten van waterpeilfluctuaties in je ontwerp of op het slim inzetten van de verplaatsbaarheid van drijvende gebouwen.
Why dwellers would want to live on water; hydrologists and planners in the Netherlands introduce living on water as a logical response to the predicted rise of the influx of water and at the same time the growing demand of space for housing. Next to contributing to water management, floating neighbourhoods can simply be very attractive to the modern dweller, considered that real estate on shore land is usually more expensive than regular land. Yet there is a lack of insight in the relationship between the history of living near and on water, and the new developments.